ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ

• ΑΔΕΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

   

  Α. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ.

  Οι ενδοκρινείς αδένες εκκρίνουν ορμόνες, στο εσωτερικό του σώματος της μέλισσας, οι οποίες έχουν σχέση με τη βιοχημική ρύθμιση της ανάπτυξής της και την γενικότερη συμπεριφορά του οργανισμού.

  Υπάρχουν 3 σημαντικοί ενδοκρινείς αδένες στη μέλισσας, που επηρεάζουν άμεσα την ανάπτυξή της: Corpora allata ,Corpora cardiac.

  Προθωρακικός αδένας Corpora allata , Corpora cardiaca , είναι δύο ζεύγη αδένων, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους και με τα νεύρα του εγκεφάλου της προνύμφης.

  Βρίσκονται εκατέρωθεν της αορτής.

  Τα Corpora allata παράγουν την νεανική ορμόνη, η οποία είναι υπεύθυνη για την αύξηση της προνύμφης, ενώ έχει αποδειχθεί ότι παίζει σημαντικό ρόλο στη διαφοροποίηση των κάστεων.

  Νευροεκκριτική ρύθμιση της ορμόνης που παράγεται από αυτούς του αδένες στην προνύμφη, είναι υπεύθυνη για την διέγερση των Corpora cardiaca .

  Αυτά εκκρίνουν την ορμόνη που παράγουν (αλλοτροπίνη ή προθωρακοτρόπος ορμόνη) στην αιμολέμφο, με αποτέλεσμα να προκαλέσουν τη λειτουργία του προθωρακικού αδένα.

  Ο προθωρακικός αδένας βρίσκεται στο πρώτο θωρακικό τμήμα της προνύμφης μέλισσας και εκκρίνει την εκδυσόνη.

  Η εκδυσόνη ρυθμίζει τις εκδύσεις της προνύμφης κατά τα στάδια της μεταμόρφωσής της σε ενήλικο άτομο.

  Ο προθωρακικός αδένας δεν υπάρχει στις ενήλικες μέλισσες.

  Αντίθετα τα Corpora allata και τα Corpora cardiaca υπάρχουν, ο ρόλος όμως είναι διαφορετικός.

  Για τα μεν Corpora allata είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στον μεταβολισμό της μέλισσας, όπως και στην κατανομή εργασίας στην κοινωνία, για δε τα Corpora cardiaca , δεν είναι ακόμα γνωστή ακριβώς η λειτουργία τους στην ενήλικη μέλισσα.

   

  Β. ΕΞΩΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

  Οι εξωκρινείς αδένες της μέλισσας - οι οποίοι άλλωστε είναι και οι πιο γνωστοί και μελετημένοι - είναι αδένες που εκκρίνουν το προϊόν, που παράγουν (φερομόνη, κερί, ένζυμα, δηλητήριο), στο εξωτερικό περιβάλλον και όχι μέσα στο σώμα της μέλισσας.

  Αυτοί είναι : οι σαγονικοί αδένες, οι υποφαρυγγικοί αδένες, οι σιελογόνοι αδένες, οι κηρογόνοι αδένες, ο αδένα του δηλητηρίου, ο αδένας Koschevnikov, ο οσμητικός αδένας ή αδένας Nasanon, ο αδένας Dufour, ο αδένας Arnhart, οι αδένες των κοιλιακών τεργιτών,οι αδένες των αναπαραγωγικών οργάνων, οι αδένες του απευθυσμένου, οι μεταξογόνοι αδένες.

   

  Σαγονικοί αδένες: Βρίσκονται στη βάση του σαγονιού.

  Είναι ευμεγέθεις στην βασίλισσα ( 1-2,6 mm ), μεγάλοι στην εργάτρια ( 0,9-1,1 mm ) και μικροί στον κηφήνα ( 0,15-0,25 mm ).

  Στην εργάτρια μέλισσα μεγαλώνουν μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξής της και την έξοδό της από το κελί.

  Κατά το χρονικό διάστημα που η εργάτρια μέλισσα είναι παραμάνα οι σαγονικοί αδένες εκκρίνουν την βιοπτερίνη και το τρανσ-9-υδροξυ-δεκαενικό οξύ.

  Οι ουσίες αυτές εμπλουτίζουν τον βασιλικό πολτό που η παραμάνα μέλισσα παράγει ως τροφή για τις προνύμφες, ενώ βρίσκονται σε μεγαλύτερη ποσότητα στον βασιλικό πολτό που δίνεται σε προνύμφες βασιλισσών.

  Όταν η μέλισσα μεγαλώσει και γίνει συλλέκτρια, οι σαγονικοί αδένες παράγουν την 2-επτανόνη, φερομόνη συναγερμού.

  Στην βασίλισσα οι σαγονικοί αδένες παράγουν το 9-κετο-δεκενοϊκό οξύ και το 9-υδροξυ-δεκενοίκό οξύ.

  Οι ουσίες αυτές συμμετέχουν σ' αυτό που ονομάζεται και ως «βασιλική ουσία», την «οσμή» δηλαδή που δίνει το μήνυμα στις μέλισσες ενός μελισσιού ότι ο φορέας αυτής είναι η βασίλισσά τους.

  Στην ύπαρξη των ουσιών αυτών στηρίζεται ένας μεγάλος αριθμός βιολογικών λειτουργιών του σμήνους, όπως η σταθεροποίηση του τσαμπιού κατά τη σμηνουργία, κ.α..

  Οι σαγονικοί αδένες, αν και υπάρχουν στους κηφήνες, δεν είναι γνωστή η λειτουργία τους και ο ρόλος τους.

   

  Υποφαρυγγικοί αδένες: Παίζουν σημαντικό ρόλο μόνο στις εργάτριες μέλισσες. Βρίσκονται στο επάνω μέρος της κεφαλής. Είναι δύο μακροί και λεπτοί αγωγοί με πολλές διακλαδώσεις.

  Ο κάθε αδένας εκβάλλει χωριστά στην στοματική κοιλότητα.

  Αναπτύσσονται έντονα τις πρώτες μέρες της ζωής της μέλισσας, κατά τη διάρκεια των οποίων καταναλώνει μεγάλες ποσότητες γύρης.

  Όσο η μέλισσα είναι παραμάνα, δηλαδή από την 3η έως την 10η περίπου ημέρα της ζωής της, οι υποφαρυγγικοί αδένες παράγουν βασιλικό πολτό - τροφή πλούσια σε πρωτείνες και βιταμίνες - η οποία δίνεται σε όλες τις προνύμφες, ανεξάρτητα από την κάστα, τις 3 πρώτες ημέρες της ζωής τους ως προνύμφες.

  Στις μέλισσες μεγαλύτερης ηλικίας οι υποφαρυγγικοί αδένες συρρικνούνται και παράγουν τα ένζυμα ιμβερτάση και γλυκοζοοξειδάση, ένζυμα απαραίτητα για τη μετατροπή τυ νέκταρος σε μέλι.

  Το ένζυμο ιμβερτάση διασπά τη σουκρόζη σε γλυκόζη και φρουκτόζη, ενώ το ένζυμο γλυκοζοοξειδάση διασπά τη γλυκόζη σε υπεροξείδιο του υδρογόνου και γλουκονικό οξύ.

  Σε περιπτώσεις που ένα μελίσσι χάσει τη βασίλισσά του υπάρχει περίπτωση εργάτριες μέλισσες μεγάλης ηλικίας, καταναλώνοντας μεγάλες ποσότητες γύρης να καταφέρουν να παράξουν και πάλι βασιλικό πολτό, έτσι ώστε να μπορέσουν να αντικαταστάσουν την βασίλισσά τους.

  Οι υποφαρυγγικοί αδένες είναι υποτυπώδεις στην βασίλισσα, ενώ λείπουν στους κηφήνες.

   

  Σιελογόνοι αδένες : Διακρίνονται στους κεφαλικούς και στους θωρακικούς. Τα δύο είδη αυτά των σιελογόνων αδένων έχουν ίδιο εκφορητικό αγωγό.

  Εκβάλλουν στη βάση του κάτω χείλους.

  Οι εκκρίσεις τους χρησιμοποιούνται : στη διάσπαση των σακχάρων, στην επεξεργασία του κεριού και στον καθαρισμό της βασίλισσας από τις παραμάνες μέλισσες.

  Οι κηφήνες διαθέτουν μόνο τους θωρακικούς σιελογόνους αδένες, οι οποίοι μάλιστα είναι υποανάπτυκτοι.

   

  Κηρογόνοι αδένες: Οι κηρογόνοι αδένες υπάρχουν μόνο στην εργάτρια μέλισσα. Αποτελούνται από 4 ζεύγη αδένων και βρίσκονται στους 4ο έως 7ο κοιλιακούς στερνίτες.

  Κάθε κηρογόνος αδένας αποτελείται από 10.000-20.000 εξειδικευμένα κύτταρα, τα οποία παράγουν το κερί, ως διαυγές υγρό το οποίο στερεοποιείται αμέσως, σχηματίζοντας μικρά λέπια άχρωμα. Τα λέπια παρουσιάζονται στην επιφάνεια κάθε αδένα, η οποία ονομάζεται και 'καθρέπτης'.

  Οι κηρογόνοι αδένες είναι αναπτυγμένοι σε εργάτριες μέλισσες ηλικίας 12-18 ημερών, ενώ στ υπόλοιπο της ζωής τους αδρανούν.

  Παρ' όλα αυτά σε περίπτωση σμηνουργίας, υπάρχει η δυνατότητα να επαναδραστηριοποιηθούν και σε μέλισσες μεγαλύτερες των 12 ημερών.

  Για την παραγωγή 1 κιλού κεριού απαιτούνται 991.000 λέπια κεριού, ενώ για να παραχθούν αυτά η μέλισσα πρέπει να καταναλώσει περίπου 8,5 κιλά μελιού.

   

  Αδένας Nasanοv ή Οσμητικός αδένας: Ο αδένας αυτός υπάρχει μόνο στις εργάτριες μέλισσες και είναι αδένας παραγωγής φερομόνης επικοινωνίας μεταξύ των ατόμων ενός μελισσιού.

  Αναπτύσσεται μετά την 15η ημέρα της ζωής της μέλισσας και χρησιμοποιείται για την υπόδειξη της εισόδου της φωλιάς, ή της θέσης της τροφής και του νερού, ενώ βοηθά στο σχηματισμό του τσαμπιού κατά τη σμηνουργία, αλλά και στον εντοπισμό του νέου καταφυγίου. Βρίσκεται στον 7ο κοιλιακό τεργίτη.

  Η εργάτρια κάμπτει το άκρο της κοιλιάς, εκθέτοντας τον αδένα και κουνώντας ταυτόχρονα τα φτερά της, έτσι ώστε η παραγόμενη φερομόνη να διασκορπιστεί.

  Η συγκεκριμένη αυτή στάση της μέλισσας λέγεται και «στάση της αροτριώσας μέλισσας».

  Η φερομόνη περιέχει ένα μίγμα πτητικών ουσιών, οι κυριότερες των οποίων είναι η γερανιόλη, η κιτράλη, το γερανικό οξύ, κ.α..

   

  Αδένας δηλητηρίου ή Όξινος αδένας: Βρίσκεται στο σύστημα του κεντριού της εργάτριας μέλισσας και της βασίλισσας. Στην εργάτρια αναπτύσσεται μετά τη 2η ημέρα της ζωής της, ενώ στη βασίλισσα λειτουργεί από την 1η ημέρα ζωής της ως ενήλικη.

  Παράγει το δηλητήριο, το οποίο αποθηκεύεται στην κύστη του δηλητηρίου, ενώ είναι στενά συνδεδεμένος με το κεντρί.

   

  Αδένας Koschevnikov: Βρίσκεται και αυτός στο σύστημα του κεντριού της εργάτριας και της βασίλισσας.

  Αναπτύσσεται μετά την 16η ημέρα της ζωής της μέλισσας και παράγει τον οξικό εστέρα της ισοαμυλικής αλκοόλης, που αποτελεί φερομόνη «συναγερμού» και επιθετικότητας.

  Η φερομόνη συνεχίζει να εκκρίνεται και μετά την απόσπαση του κεντριού από το σώμα της μέλισσας, βοηθώντας έτσι τις υπόλοιπες μέλισσες να εντοπίσουν τον 'εχθρό'.

  Η μέλισσα κατά τη χρησιμοποίηση του αδένα παίρνει θέση ανάλογη με τη θέση της «αροτριώσας» μέλισσας, με τη διαφορά ότι σ' αυτή την περίπτωση δεν κάμπτει το άκρο της κοιλιάς, αλλά το κρατά τεντωμένο προς τα πάνω προβάλλοντας το κεντρί.

   

  Αδένας Dufour ή Αλκαλικός αδένας: Είναι ένας μικρός αδένας, που βρίσκεται στο σύστημα του κεντριού της εργάτριας μέλισσας και της βασίλισσας.

  Η ουσία που εκκρίνει είναι αλκαλικής αντίδρασης, γι' αυτό ονομάζεται και αλκαλικός.

  Οι λειτουργίες που έχουν αποδοθεί στον αδένα αυτό, που πρόσφατα ανακαλύφθηκε είναι : η λίπανση των στιλέτων του κεντριού, η έκκριση κηρώδους περιβλήματος του ωού και η συγκόλληση του ωού στον πυθμένα του κελιού.

   

  Αδένες Arnhart: Βρίσκονται στο τελευταίο άρθρο του ταρσού (πόδι), σε κάθε ζεύγος ποδιών της εργάτριας μέλισσας και της βασίλισσας.

  Παράγουν την φερομόνη ίχνους ποδιού, την οποία αφήνουν οι μέλισσες στην είσοδο της φωλιάς ή στα άνθη, τα οποία έχουν ήδη επισκεφτεί, για να επικοινωνήσουν με τις άλλες μέλισσες.

  Οι βασίλισσες την εναποθέτουν στα κελιά της κηρήθρας, έτσι ώστε να μπορούν οι μέλισσες να αντιλαμβάνονται οι εργάτριες την παρουσία της.

   

  Αδένες των κοιλιακών τεργιτών : Βρίσκονται σε ζεύγη στο 2ο, 3ο και 4ο κοιλιακό τεργίτη της βασίλισσας και των ωοτόκων εργατριών.

  Η φερομόνη που εκκρίνουν αποτελεί συστατικό της λεγόμενης 'βασιλικής ουσίας', και βοηθάει στην αναγνώριση της βασίλισσας από τις μέλισσες μέσα στην κυψέλη και στην αναγνώρισή της από τους κηφήνες στον αέρα κατά της διάρκεια του ταξιδιού σύζευξης.

   

  Αδένες του απευθυσμένου : Βρίσκονται στ απευθυσμένο της εργάτριας μέλισσας, της βασίλισσας και του κηφήνα. Είναι 6 στενόμακροι σάκοι, οι οποίοι θεωρείται ότι ρυθμίζουν την περιεκτικότητα νερού και ιχνοστοιχείων.

   

  Αδένες των γενετικών εξοπλισμών: Στον γενετικό οπλισμό της βασίλισσας υπάρχει ο αδένας της σπερματοθήκης, το έκκριμα του οποίου δραστηριοποιεί τα σπερματοζωάρια.

  Στον γενετικό οπλισμό του κηφήνα υπάρχουν οι βλεννογόνοι αδένες, το έκκριμα των οποίων βοηθά τα παραγόμενα στους όρχεις σπέρμια, να μεταφερθούν και να αποθηκευτούν στην σπερματική κύστη.

  Εκεί διατηρούνται μέχρι τη σύζευξη σε υγρό που παράγει η σπερματική κύστη.

   

  Μεταξογόνοι αδένες: Βρίσκονται μόνο στις προνύμφες των μελισσών και παράγουν το μετάξι (νήμα), με το οποίο η προνύμφη υφαίνει το βομβύκιό της.

  Κατά την ενηλικίωση οι μεταξογόνοι αδένες εξαφανίζονται, ενώ στη θέσης τους εμφανίζονται στο ενήλικο πια άτομο οι θωρακικοί σιελογόνοι αδένες.

   

  © Copyright 2009. Μέλι Ρειτών & Μέλι J.& S. Απαγορεύεται η αντιγραφή,αναδημοσίευση, μερικού ή ολικού κειμένου, φωτογραφίας και όποιου άλλου υλικού από την σελίδα χωρίς την σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη.

• ΣΤΟΜΑΤΙΚΑ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ

   

  Έχουν άνω χείλος, κάτω χείλος, άνω και κάτω δόντια.

  Τα δόντια δεν δαγκώνουν παρά με ελάχιστο τρόπο όπως π.χ για να βγούν από το κελί, να κόβουν στήμονες των λουλουδιών που έχουν τον γυρεόκοκο, να μασάει το κερί, να συλλέγει και να μασάει πρόπολη(ουσία σαν ρετσίνι με θεραπευτικές ιδιότητες χρήσιμη στην αρωματοποιΐα, με την οποία αποστειρώνει και ασφαλίζει το κουτί της κυψέλης).

  Αυτή δε η ιδιότητα της μειωμένης λειτουργικότητας των δοντιών μας βοηθάει σε μία τεχνική ενδυνάμωσης του μελισσιού την λεγόμενη «ένωση των μελισσιών».

   

  © Copyright 2009. Μέλι Ρειτών & Μέλι J.& S. Απαγορεύεται η αντιγραφή,αναδημοσίευση, μερικού ή ολικού κειμένου, φωτογραφίας και όποιου άλλου υλικού από την σελίδα χωρίς την σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη.

• ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

   

  Έχουν πλήρες ανεπτηγμένο νευρικό σύστημα. Το νευρικό σύστημα της ενήλικής μέλισσας αποτελείται από τον εγκέφαλο και 7 νευρικά γάγγλια .

  α) Τα γάγγλια είναι κέντρα (ομάδες) νευρικών κυττάρων, τα οποία εξειδικεύονται σε μία λειτουργία, η οποία είναι ανεξάρτητη από τον εγκέφαλο.

  β) Ο εγκέφαλος ρυθμίζει τις λειτουργίες των οργάνων και των αδένων της κεφαλής, ενώ τα θωρακικά γάγγλια ρυθμίζουν την κίνηση των ποδιών και των φτερών.

  Αντίστοιχα τα γάγγλια των κοιλιακής κοιλότητας ρυθμίζουν την κίνηση και λειτουργία όλων των οργάνων (π.χ. κεντρί) και συστημάτων, όπως το πεπτικό, το αναπαραγωγικό. κ.α..

   

  © Copyright 2009. Μέλι Ρειτών & Μέλι J.& S. Απαγορεύεται η αντιγραφή,αναδημοσίευση, μερικού ή ολικού κειμένου, φωτογραφίας και όποιου άλλου υλικού από την σελίδα χωρίς την σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη.

• ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

   

  Η μέλισσα αναπνέει Ο2 απο τις τρύπες που βρίσκονται καθ'όλο το μήκος του σώματός της, εκ των οποίων η πρώτη στο θώρακα κάτω απο τα φτερά είναι και η μεγαλύτερη, και εκπνέει CO2.

  Οι τρύπες αυτές είναι απολήξεις σωλήνων που ονομάζονται τραχείες και διακλαδίζονται σε μικρότερους σωλήνες στο σώμα της.

  Οι τραχείες είναι ελαστικής υφής και μοιάζουν σαν σπιράλ.

  Ο σωλήνας δε της τραχείας στο εσωτερικό του καλύπτεται από τριχίδια μία ασθένεια που συχνά προσβάλει τη μέλισσα οφείλεται σε ένα παράσιτο (άκαρι) και λέγεται τραχειακή ακαρίαση.

  Είναι η περίπτωση όπου το άκαρι μπαίνει απο τις τρύπες και φωλιάζει στο εσωτερικό των τραχείων και τότε η μέλισσα πεθαίνει από ασφυξία. Μία άλλη ασθένεια είναι η βαρροϊκή ακαρίαση όπου το άκαρι κολλάει στο σώμα της και ρουφάει αιμολέμφο.

  Η αιμολέμφος είναι το αντίστοιχο του αίματος που κυκλοφορεί χάρις τους παλμούς της καρδιάς της που μοιάζει με αγγείο με δύο οπές στη βάση του και λέγεται νοτιαίο αγγείο.

  Από τις οπές αυτές γίνεται η εισαγωγή αιμολέμφου κατά την διαστολή και εξαγωγή αιμολέμφου κατά την συστολή.

  Το συνεχές κούνημα δε της κοιλιάς της μέλισσας είναι αυτό που βοηθάει στην αναπνοή και στη κυκλοφορία της αιμολέμφου.

   

  © Copyright 2009. Μέλι Ρειτών & Μέλι J.& S. Απαγορεύεται η αντιγραφή,αναδημοσίευση, μερικού ή ολικού κειμένου, φωτογραφίας και όποιου άλλου υλικού από την σελίδα χωρίς την σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη.

• ΓΕΝΕΤΗΣΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

   

  Στην κοινωνία των μελισσών ανεπτυγμένο αναπαραγωγικό σύστημα έχει μόνο η Βασίλισσα και οι Κηφήνες.

  Οι εργάτριες μέλισσες διαθέτουν ατροφικό αναπαραγωγικό σύστημα, παρ' όλο που έχουν την δυνατότητα, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, να ωοτοκήσουν, αλλά μόνο μη γονιμοποιημένα ωά, δηλαδή να δώσουν γένεση σε κηφήνες, αποκλειστικά.

   

  ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ

  Το αναπαραγωγικό σύστημα του θηλυκού, της Βασίλισσας, αποτελείται από : δύο ωοθήκες, δύο ωαγωγούς, τη σπερματοθήκη, τον αδένα της σπερματοθήκης, την κολπική βαλβίδα, τον κόλπο.

  Οι δύο ευμεγέθεις ωοθήκες της βασίλισσας αποτελούνται από οβαριόλες.

  Ο αριθμός των οβαριολών ή ωοφόρων σωλήνων είναι 150-180 στην βασίλισσα, ενώ των εργατριών μελισσών δεν υπερβαίνει τις 2-12.

  Όπως προκύπτει και από το όνομά τους, παράγουν ωά καθημερινά, ενώ περιέχουν ωά σε διάφορα στάδια ανάπτυξης.

  Τα ωά που παράγονται στις οβαριόλες διέρχονται μέσω των ωαγωγών προς τον κόλπο.

  Η παρθένα βασίλισσα, μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξής της και τη έξοδό από το κελί, τρέφεται εντατικά από τις παραμάνες μέλισσες.

  Μετά την 7η ημέρα της ζωής της είναι έτοιμη για το «γαμήλιο» ταξίδι.

  Στην κοινωνία των μελισσών η βασίλισσα είναι το μόνο θηλυκό άτομο που συζεύγνυται, συνήθως με 8-12 κηφήνες.

  Υπάρχει περίπτωση να χρειαστεί να κάνει μόνο ένα «γαμήλιο» ταξίδι, τις περισσότερες φορές όμως χρειάζεται να επαναλάβει το ταξίδι της για δύο ή και τρεις φορές.

  Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της γονιμοποίησης ένα ποσοστό των σπερματοζωαρίων, που έχει πάρει, αποθηκεύεται στην σπερματοθήκη, περίπου 40 ώρες μετά το τελευταίο ταξίδι, ενώ το υπόλοιπο αποβάλλεται

  Τελικά η σπερματοθήκη δέχεται περί τα 7 εκατομμύρια σπερματοζωάρια.

  Ο αδένας της σπερματοθήκης παράγει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την επιβίωση των σπερματοζωαρίων αυτών.

  Κατά την ωοτοκία η βασίλισσα έχει τη δυνατότητα να ελέγχει την γονιμοποίηση ή όχι των ωών, που διερχόμενα μέσω των ωαγωγών, κατευθύνονται προς τον κόλπο.

  Έτσι έχει την δυνατότητα να αποφασίζει εάν το ωό που θα αποθέσει στο κελί θα είναι γονιμοποιημένο, οπότε να εξελιχθεί σε θήλυ άτομο, ή θα είναι αγονιμοποίητο, οπότε θα εξελιχθεί σε κηφήνα.

   

  ΕΡΓΑΤΡΙΑ

  Αντίθετα με τη βασίλισσα, το άλλο θήλυ άτομο της κοινωνίας της μέλισσας - η Εργάτρια - έχει μη ανεπτυγμένες ωοθήκες, με μικρό - όπως προαναφέρθηκε - αριθμό οβαριολών, ενώ δεν διαθέτει σπερματοθήκη.

  Έτσι ακόμα και στις περιπτώσεις που μία εργάτρια μέλισσα ωοτοκεί, τα ωά είναι πάντα αγονιμοποίητα, οπότε και εξελίσσονται σε κηφήνες.

   

  ΚΗΦΗΝΑΣ

  Ο Κηφήνας είναι αναπαραγωγικά ώριμος 12 ημέρες μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξής του και την έξοδό του από το κελί.

  Τα σπερματοζωάριά του όμως αρχίζουν και παράγονται στους όρχεις πριν ακόμα την ενηλικίωσή του.

  Όταν ο κηφήνας φτάνει στην αναπαραγωγική ωριμότητά του τα σπερματοζωάρια συγκεντρώνονται από τους όρχις στην σπερματική κύστη, όπου και αποθηκεύονται έως τη σύζευξη, ενώ οι όρχεις συρρικνώνονται.

  Κατά τη σύζευξη το αναπαραγωγικό σύστημα του κηφήνα αναστρέφεται, με τη βοήθεια των μυών της κοιλιάς και επέρχεται η εκσπερμάτωση.

  Η συνέχιση της σύσπασης των μυών της κοιλιάς προκαλεί την αποκοπή των γενετικών οργάνων από το σώμα του κηφήνα και τον θάνατό του.

  Μέρος του αναπαραγωγικού του συστήματος μένει στον κόλπο της βασίλισσας, αποτελώντας το λεγόμενο «σημάδι ζευγαρώματος», το οποίο μάλιστα απομακρύνει από τη βασίλισσα ο επόμενος κηφήνας, που θα συζευχθεί μαζί της.

   

  © Copyright 2009. Μέλι Ρειτών & Μέλι J.& S. Απαγορεύεται η αντιγραφή,αναδημοσίευση, μερικού ή ολικού κειμένου, φωτογραφίας και όποιου άλλου υλικού από την σελίδα χωρίς την σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη.

• ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

   

  Το πεπτικό σύστημα της μέλισσας διακρίνεται σε 3 μέρη.

  1) Το πρόσθιο έντερο , που περιλαμβάνει τον φάρυγγα, τον οισοφάγο, τον πρόλοβο και τον προστόμαχο.

  2) Το μέσο έντερο , που περιλαμβάνει το κυρίως στομάχι.

  3) Το οπίσθιο έντερο , που περιλαμβάνει την πυλωρική βαλβίδα, το λεπτό έντερο και το παχύ έντερο (ή απευθυσμένο).

  Η τροφή από τον κολεό της προβοσκίδας μέσω του φάρυγγα και του οισοφάγου , συγκεντρώνεται στον πρόλοβο ή κοινωνικό στομάχι, όπου και αποθηκεύεται.

  Στον πρόλοβο δεν γίνεται καμία διαδικασία πέψης, καθώς υπάρχει περίπτωση το νέκταρ που έχει συλλεχθεί εκεί να δοθεί στις οικιακές μέλισσες για να αποθηκευτεί στα κελιά.

  Όμως ξεκινά η διαδικασία της μετατροπής του νέκταρος σε μέλι, καθώς η μέλισσα εμπλουτίζει το νέκταρ με ένζυμα, προϊόντα των σιελογόνων και υποφαρυγγικών αδένων. Η χωρητικότητα του πρόλοβου μπορεί να φτάσει τα 80 mg , συνήθως όμως δεν ξεπερνά τα 30-40 mg .

  Ο πρόλοβος επικοινωνεί με το στομάχι, μέσω του προστόμαχου .

  Ο προστόμαχος ουσιαστικά είναι η βαλβίδα, η οποία ρυθμίζει την κίνηση της τροφής από τον πρόλοβο προς το στομάχι.

  Έχει επίσης τη δυνατότητα να φιλτράρει τους γυρεόκοκκους που αιωρούνται στο νέκταρ, μέσω των 4 κινητών μερών από τα οποία αποτελείται και τα οποία φέρουν τριχίδια.

  Η πέψη της τροφής γίνεται στο στομάχι , ενώ η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών γίνεται στο λεπτό έντερο .

  Από το σημείο επαφής του στομάχου με το λεπτό έντερο ξεκινούν 100 περίπου Μαλπίγγιοι σωλήνες ο ρόλος των οποίων είναι η απορρόφηση των αζωτούχων άχρηστων προϊόντων της αιμολέμφου και η διοχέτευσή τους στο παχύ έντερο, από όπου και αποβάλλονται.

  Τέλος το παχύ έντερο ή απευθυσμένο είναι ο χώρος όπου συγκεντρώνονται τα περιττώματα, από τα οποία απορροφάται το νερό και αποβάλλονται.

  Το απευθυσμένο έχει τη δυνατότητα να διογκώνεται, για να μπορέσει να χωρέσει τα περιττώματα, στις περιπτώσεις που οι μέλισσες δεν μπορούν να πετάξουν έξω από την κυψέλη.

  Είναι γνωστό άλλωστε ότι οι μέλισσες δεν αφήνουν τα περιττώματά τους ποτέ μέσα στην κυψέλη, παρά μόνο στις περιπτώσεις που έχουν προσβληθεί από το πρωτόζωο Nosema apis υπεύθυνο για τη Νοσεμίαση, σοβαρή ασθένεια των ενήλικων μελισσών.

   

  © Copyright 2009. Μέλι Ρειτών & Μέλι J.& S. Απαγορεύεται η αντιγραφή,αναδημοσίευση, μερικού ή ολικού κειμένου, φωτογραφίας και όποιου άλλου υλικού από την σελίδα χωρίς την σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη.